اساس و بنیان عمل
نخستین مسئله ای که یک طلبه باید به طور جد به آن توجه نماید مسأله اخلاص است. اخلاص سر همه اخلاق فاضله و بالاترین جمیع ملکات حسنه است.
اگر انسان(به ویژه طلبه) بتواند به مقام اخلاص برسد روزنه ای وسیع از قدرت های بزرگ معنوی را به سوی خود می گشاید و در صورت تداوم اخلاص، چشمه های حکمت در قلب او می جوشد و الهامات رحمانی جان او را صفا می بخشد و در پس این نعمت با عظمت، نه تنها راه را از چاه می شناسد واز ضلالت و گمراهی رهایی می یابد بلکه می تواند بر اثر عنایاتی که به او می شود راه گشای دیگران باشد.
این اکسیر اعظم و کبریت احمر در دو حیطه اخلاص در نیت و اخلاص در عمل بازگو می شود و بر طلاب متعهد و مسئول، ضروری است که دامن خود را از هر ناخالصی دور سازند و در تمام مراحل زندگی و مسندهای علمی، اخلاص را فرا راه خویش قرار دهند که عزت و عظمت طلبه در همین است.
طالب علوم دینی باید در درس و بحث، انگیزه و هدفی جز الله نداشته باشد و گر نه این خانه از پایه ویران است و جز تباهی عمر و خسران در دنیا و آخرت، نصیبی نخواهد داشت.
ارزش همه چیز به آن چیزی است که برای او انسان(بویژه طلبه) عمل می کند. نماز هم که انسان می خواند ارزشش به آن نیتی است که به آن نیت وارد نماز می شود.
معیار سنجش عمل به نیت است خوبی و بدی عمل به خاستگاه آن بستگی دارد حضرت علی (ع)می فرماید: «النیهُ اساسُ العمل»«نیت اساس و بنیان عمل است.»
بنابراین زهی سعادت برای آن دسته از طلایه داران دانش که پیوسته با انگیره های خدایی گام می نهند و کوشش های خود را چونان سفال کوزه ای شکسته ای، بی ارزش نمی کنند بلکه در صدف نیت خالص گوهرهای اعمال را می سازند و با این اکسیر گدازنده ماهیت دانش و عمل خود را دگرکون می کنند.
دل و فکر طلبه باید در سوز و گداز این معنا باشد که می خواهم علوم اسلامی و معارف الهی را فراگیرم تا ابتدا سطح معلومات خویش را بالا ببرم و بعد به یاری دین خدا واصلاح امت اسلامی بپردازم.
برای مطالعه بیشتر مراجعه فرمایید:
احمد، نراقی، معراج السعاده، قم، هجرت، چاپ ششم، ص566.
مرتضی، مجتهدی، اسرار موفقیت، ج1، قم، حاذق، 1379، ص182.
روح الله، خمینی، تهذیب نفس و سیر و سلوک، تهران، موسسه تنظیم و نشر آثار امام، 1387، ص522.
محمد، محمدی، میزان الحکمه، ج13، ترجمه حمید رضا شیخی، قم، دارالحدیث، 1381، ص6560، ح20947.